Tranh thêu chữ thư pháp PHÚC – LỘC – THỌ món quà từ tấm lòng

Tranh thêu chữ thư pháp là món quà không thể thiếu trong văn hoá của người Việt Nam. Hôm nay Tranh Thêu Tay Truyền Thống Quất Động xin chia sẻ với bạn đọc về ý nghĩa của 3 chữ thư pháp PHÚC – LỘC – THỌ thông qua bài viết dưới đây.

Chữ Phúc tiêu biểu cho may mắn sung sướng, thường dùng trong từ ngữ hạnh phúc. Người Á Đông, từ lâu đã có nhiều hình tượng biểu thị chữ phúc, mà ngày nay người ta còn thấy nhiều trong vật tranh trí, trong kiến trúc, và cả trên y phục.

Từ đời nhà Minh (1368-1644), người ta thường khắc trên cánh cửa chính một chữ phúc lớn như để đón hạnh phúc tới nhà, đúng như lời cầu mong của người Trung Quốc, Phúc tinh cao chiếu, nghĩa là soa phúc từng cao tới nhà. Đa phúc đa thọ nghĩa là may nhiều tuổi thọ, thường dùng để chúc nhau. Ngoài hình con giơi tượng trưng cho chữ phúc, người ta còn dùng trái phật thủ hay tranh ảnh vị phúc thần và môn thần dán trên cánh cửa hay khắc mặt cửa vào đình chùa dinh thự.

Ngày tết nguyên đán, người Trung Quốc có tục treo thuận hoặc treo ngược chữ Phúc ở trên cửa. Có hai truyện truyền kỳ giải thích truyện này. Truyện thứ nhất là truyện từ đời nhà Minh (1368-1644) về chữ phúc viết thuận. Một hôm Minh Thái Tổ, Chu Nguyên Chương vi hành tới một thị trấn nhỏ. Nhà vua thấy một đám đông người cười rỡn bên một bức hoạ. Tới gần, nhà vua thấy đó là một bức vẽ một bà già có bàn chân lớn quá khổ, tay ôm một trái dưa hấu.Nhà vua nhận ra bà già này chính là hoàng hậu. Nổi giận, nhà vua sai quân hầu theo dõi từng người trong đám người hỗn sược này về tận nhà, và viết chữ phúc trên cửa, để ngày mai nhà vua sẻ phái quân tới bắt. Trở về hoàng cung, nhà vùa kể lại truyện này cho hoàng hậu. Sáng mai quan quân tới sau, không còn cách nào nhận ra được những ai là kẻ bị nhà vua cho lệnh tới bắt. Từ đó người ta tin rằng chữ phúc, viết có thể làm bùa hộ mệnh cho mọi người.

Truyện thứ hai là truyền thoại từ đời nhà Thanh (1661-1911) về chữ phúc viết hay treo ngược. Chiều ba mươi tết, quan phủ lý của thái từ Cung Thân, cho lệnh treo chữ phúc trên cửa những chính ra vào đông cung. Có một tên lính hầu không biết chữ, treo ngược chữ Phúc. Thái từ nhìn thấy, nổi giận định trừng phạt tên lính hầu này. Quan phủ lý vốn là người giầu từ tâm, liền nghĩ ra cách gỡ tội cho tên lính hầu. Quan còn biết lòng thái tử khao khát may mắn để sớm lên ngôi báu. Ngài tâu thái tử: chữ phúc treo ngược là chữ phúc đảo, 倒, theo tiếng Trung Quốc đồng âm với chữ đáo 到, nghĩa là tới. Vậy chữ phúc treo ngược là điềm báo phúc đang tới. Thái tử hài lòng, không những không trừng phạt tên lính hầu mà còn trọng thưởng qua phủ lý và ban cho mỗi tên lính hầu năm lạng bạc. Quả là phúc đã tới với đám người này trong đêm trừ tịch đó.

Ý nghĩa của chữ Lộc

Lộc tức là Quan! Lộc, có thứu của Vua ban, có loại của Dân biếu. Vua ban để ghi nhận công lao của bầy tôi đã chí công vô tư, thay Vua cai quản, chăn dắt đám dân chúng dưới quyền! Còn dân kính biếu quan, để bày tỏ lòng biết ơn về một công việc gì đó, quan đã vì quyền lợi chính đáng của dân mà làm. Như vậy hoàn toàn có thể nói: Lộc chính là sự ghi nhận công lao các Quan: Công lao với Dân và công lao với Vua, với nước. Có công lao thì có Lộc.

Ý nghĩa của chữ Thọ

Hiện nay, các dòng tranh mừng thọ rất được ưa chuộng, và lựa chọn phổ biến để dành làm quà tặng nhân dịp Mừng Thọ cho các bậc Cao niên. Chúng ta hãy cùng xem qua một số các tác phẩm nổi bật và tìm hiểu về ý nghĩa đặc biệt của đề tài này nhé!

Trong truyền thống của các nước châu Á, việc treo một bức tranh thêu chữ thư pháp dựa trên quan niệm từ xa xưa – là những điều may mắn, như ý tương ứng sẽ luôn hiện hữu trong gia đình. Được tạo hình trên nền vải lụa cao cấp, biểu tượng chữ Thọ được các nghệ nhân thực hiện tỉ mỉ và điêu luyện trong từng nét chữ. Con chữ thư pháp đầy nghệ thuật, uốn lượn và uyển chuyển được tái hiện thông qua mỗi mũi thêu khéo léo, toát lên được vẻ đẹp tài hoa, tinh tế của những con người làm nghệ thuật thêu tay. Từ đó các nghệ nhân cho ra đời các tác phẩm tranh thư pháp chữ thọ, để ta có thể cảm nhận được sự mạnh mẽ tương phản cùng nét mềm mại khiến ta thêm phần ấn tượng và thu hút, tất cả chỉ gói gọn quanh một con chữ. Không chỉ dừng lại ở lời chúc gởi đến người nhận sự trường thọ, an khang thịnh vượng,… mà mỗi bức tranh thêu tay chữ thọ còn đặc biệt ở chỗ vừa mang nét truyền thống xen lẫn hiện đại – truyền thống ở đây là những ý nghĩa giá trị nghệ thuật xuất phát từ một con chữ vẫn luôn được giữ trọn vẹn. Trong khi, những nét hiện đại lại là những họa tiết ý nhị, được lựa chọn kỹ lưỡng và đưa vào kết hợp cùng với chữ Thọ.

Thọ nghĩa là sống lâu trăm tuổi, ước mong có một cuộc sống hạnh phúc.

 

Bình luận trên Facebook